Pilot rütbeleri, havacılık sektöründe bir pilotun deneyimini, yeteneklerini ve sorumluluk seviyesini gösteren hiyerarşik bir sistemdir. Rütbeler, sivil ve askeri havacılıkta farklılık gösterebilir.
Sivil Havacılıkta Pilot Rütbeleri (Genel Olarak):
Öğrenci Pilot (Student Pilot): Uçuş eğitimine yeni başlayan ve henüz lisansı olmayan pilot adayıdır. Tek başına uçuş yapma yetkisi kısıtlıdır.
Hususi Pilot Lisansı (PPL - Private Pilot License): Kişisel amaçlar için uçuş yapma yetkisi veren lisans türüdür. Ticari amaçla uçuş yapılamaz.
Ticari Pilot Lisansı (CPL - Commercial Pilot License): Ücret karşılığında uçuş yapma yetkisi veren lisans türüdür. Genellikle havayolu şirketlerinde veya diğer ticari havacılık operasyonlarında çalışmak için gereklidir.
Havayolu Nakliye Pilotu Lisansı (ATPL - Airline Transport Pilot License): Bir havayolunda kaptan pilot olarak görev yapabilmek için gereken en yüksek seviyedeki lisans türüdür. Belirli uçuş saati ve deneyim gereksinimlerini karşılamak gerekir.
Askeri Havacılıkta Pilot Rütbeleri (Genel Olarak):
Askeri havacılıkta rütbeler, askeri rütbe sistemine paralel olarak ilerler ve pilotun deneyimi, uçuş saati, görevleri ve liderlik vasıflarına göre belirlenir. Rütbeler ülkeden ülkeye farklılık gösterebilir, ancak genellikle şu şekildedir:
Aday Pilot/Pilotaj Öğrencisi: Temel uçuş eğitimini alan ve pilotaj eğitimi gören askerî personeldir.
Teğmen/Asteğmen Pilot: Uçuş eğitimini başarıyla tamamlayan ve göreve başlayan genç pilotlardır.
Üsteğmen Pilot: Deneyim kazanan ve belirli görevleri yerine getiren pilottur.
Yüzbaşı Pilot: Daha fazla deneyime sahip ve filo içerisinde sorumluluk alan pilottur.
Binbaşı/Yarbay/Albay Pilot: Yüksek rütbeli pilotlardır ve genellikle filo komutanı, uçuş operasyonları yöneticisi gibi görevlerde bulunurlar.
Not: Bu bilgiler genel bir bakış sunmaktadır. Her ülkenin ve kuruluşun kendi özel rütbe ve lisanslama sistemleri bulunmaktadır. Daha detaylı bilgi için ilgili havacılık otoriteleri'ne başvurulmalıdır.